Γιατί οδηγεί άλλος το δικό σου όχημα; 

Μια ανάσα πριν τις εκλογές, ένα βήμα πριν μια ακόμα ελπίδα εξατμιστεί με συνοπτικές διαδικασίες. Είναι ο πόλεμος ιδεών που κυριεύει την πολιτική; Όχι, αφού κάθε ιδέα που χτίζεται με καταστατικές δομές πριν γίνει ιδεολογία, γίνεται μια πλαστελίνη που παράγει άμορφες μάζες, ικανές να αντέξουν στους επικαιρικούς ανέμους. Είναι τα πρόσωπα που αδυνατούν να τις εφαρμόσουν πιστά, χωρίς συμβιβασμούς και σταθμίσματα; Όχι, αφού η ιστορική εμπειρία έχει καταδείξει πως το διάβημα της πολιτικής ως σύστημα, είτε αφομοιώνει και αποσαθρώνει όσους βγαίνουν μπροστά, είτε αποβάλλει τους τίμιους και αδέκαστους ως ξενιστές. Είναι οι πολίτες που αποτυγχάνουν να επιλέξουν το σωστό, επειδή παρασύρονται από τον φόβο και την απαιδευσία που γεννούν τις υποσχέσεις; Όχι, αφού η επιλογή τους δεν είναι στην πράξη ελεύθερη και ανεξάρτητη, παρά μόνο υποπροϊόν του αμετάβλητου πρωτοκόλλου που ορίζει συγκεκριμένους να προσφέρονται στην κρίση τους.

Δεν έχει πάει ακόμα το μυαλό μας εκεί. Ή δειλά έχει φτάσει, αλλά η ανασφάλεια της αλλαγής, που γίνεται τρόμος του ξεβολέματος από τον καναπέ και της απόδοσης των ευθυνών για τη ζωή μας σε πρώτο ενικό, μας ψαλιδίζει τους νευρώνες της κρίσης και της διάκρισης. Το πρόβλημα είναι δομικό. Το οικοδόμημα σαπίζει και κουνιέται, επειδή τα θεμέλιά του είναι χτισμένα σε λάθος βάση. Ρωτώ αρκετούς που αδημονούν για τη συμμετοχή τους στις εκλογικές διαδικασίες, αν έχουν διαβάσει έστω μία παράγραφο του Συντάγματος. Σήμερα που το διαδίκτυο παρέχει όλες τις ευκολίες της πρόσβασης στον ορθό λόγο που αναλύεται και αιτιολογείται από ανθρώπους εξειδικευμένους. Τρέμω με όσους μου χαμογελάνε και με ρωτούν γιατί αυτό χρειάζεται, κομπιάζω να ανταπαντήσω σε εκείνους που μου λένε πως το έχουν διαβάσει, αλλά δεν μπορούν να δουν εναλλακτική. Είναι ανακουφιστικό να ξέρεις πως έχεις αναθέσει τη ζωή σου σε άλλους, όσο εσύ παραμένεις αμέτοχος. Απεκδύεσαι έτσι κάθε ευθύνη για το σπίτι σου, τη γειτονιά σου, τη συνοικία σου, την πόλη σου, τη χώρα σου. Σα να δίνεις το τιμόνι του μοναδικού οχήματος που μπορεί να σε βγάλει από τα καθημερινά σου αδιέξοδα, σε κάποιον άλλον που δε γνωρίζεις, αλλά λες ότι εμπιστεύεσαι. Κι όταν εκείνος σε πηγαίνει συνεχώς από τις λακκούβες και στο τέλος δεν αποφεύγει τη μετωπική με τον τοίχο στο τέλος του δρόμου, είναι εύκολο, σύντομο κι απλό να στραφείς εναντίον του και να τον καταστήσεις απόλυτο υπεύθυνο. Μέσα όμως στη θολούρα σου, ξεχνάς ότι εσύ του επέτρεψες να οδηγήσει. Και όχι επειδή στο ζήτησε επιτακτικά ο ίδιος, αλλά σε έκανε να πιστέψεις ότι είναι η μόνη λύση.

Εκεί εντοπίζεται το έλλειμμα. Στο ότι εν τέλει διαλέγεις το εύκολο, κι όχι αυτό που δουλεύει. Αδυνατούμε πλέον να ξεχωρίσουμε το αληθές από το ψευδές. Το αυθεντικό από το επίπλαστο. Το λειτουργικό από το εντυπωσιακό. Τη Δημοκρατία από οποιοδήποτε αντώνυμό της, που σφετερίζεται το όνομά της με χίλια δυο επίθετα μπροστά. Τη δυνατότητα επέκτασης του δυνητικού μας πεδίου στον πολιτικό στίβο και όχι μόνο, την καλλιέργεια, την αναζήτηση, τη διάκριση, την ευθύνη, από την παθητικότητα, τη μοιρολατρία, την ανημποριά. Σε αυτές τις εκλογές, κάνε ένα βήμα παραπέρα από το κοντινό σχολείο που θα έχει μετατραπεί σε εκλογικό κέντρο. Κλείσε τα αυτιά σε όσους σε κατηγορήσουν για αβουλία, ψευδαισθήσεις και άκρατο ρομαντισμό, και επιδίωξε το αδύνατο. Γιατί πάντα, οι μεγάλες αλλαγές, πριν δουλέψουν για τους πολλούς, ξεκίνησαν από λίγους, από έναν.

• Παύλος Μόκκας