Ιδεολογικά θεμέλια του δ: πολιτική αρετή 

Το δέλτα έχει πολλάκις επισημάνει την αδήριτη ανάγκη ριζικής αναδιάρθρωσης του πολιτικού συστήματος της χώρας μέσω της άμεσης εφαρμογής των δέκα ιδεών κοινής λογικής, οι οποίες εφόσον εφαρμοσθούν ορθώς καλύπτουν όλο το φάσμα της δημόσιας πολιτικής σκηνής.

Ταυτόχρονα, γιγαντώνεται ένα ευλογοφανές αίτημα δια στόματος απλών πολιτών περί «καθάρσεως». Το αίτημα αυτό δεν προβάλλει οψιγενές , καθώς η ιστορία έχει δείξει ότι η πιο σκοτεινή ώρα είναι ακριβώς πριν την αυγή. Η ώρα όπου καταστρέφεται το παλιό για να γεννηθεί το καινούργιο. Κάποιοι καλούν για πολιτικό «αίμα», για την παραδειγματική τιμωρία όσων απαξίωσαν, υποβάθμισαν και παραβίασαν παντοιοτρόπως αξίες και θεσμούς, ώστε να επέλθει η εξυγίανση, απαλλαγμένη από τα σφάλματα του παρελθόντος κι έπειτα από αυτό η πολιτική πρόοδος. Η οργή ξεχειλίζει με «πολεμικές ιαχές» και συλλαλητήρια. Κάποιοι ζητούν μετ’ επιτάσεως ποινικές διώξεις, φυλακίσεις, αποκαθηλώσεις. Το παράδοξο βέβαια είναι ότι συνήθως αυτοί που επιδεικνύουν τη μεγαλύτερη αγριότητα είναι οι ίδιοι που δοθείσης ευκαιρίας θα έκαναν τα ίδια και χειρότερα, όσοι εκπορευόμενοι από φθόνο εποφθαλμιούν τα διεφθαρμένα αξιώματα, τα οποία με μένος δημόσια περιφρονούν. Αυτό που τους εξαγριώνει δεν είναι η βλαπτική συμπεριφορά όσων παρανομούν προς το γενικό σύνολο των συμπολιτών και της χώρας, αλλά το μύχιο αδυσώπητο ερώτημα: «Γιατί αυτοί κι όχι εγώ; Γιατί τρώνε αυτοί κι όχι εγώ; Γιατί έχουν αυτοί το τάδε αξίωμα αφού εγώ είμαι καλύτερος;»

Σαφώς, η τιμωρία όσων αδίκησαν και υπονόμευσαν θεσμούς και συμπολίτες δεν μπορεί παρά να είναι απόλυτα δίκαια. Είναι όμως αποτελεσματική;

Η λύση βρίσκεται στην πολιτική αρετή, δηλαδή την αρετή του πολίτη, μόνο αυτή μπορεί να είναι τελεσφόρα. Την αρετή που δεν πηγάζει από σπάνια ανδραγαθήματα, αλλά από συστηματική συνέπεια στις αξίες και την ηθική. Η αριστεία δεν είναι πράξη, είναι συνήθεια, είναι μονοπάτι το οποίο καλείται κάποιος να ακολουθεί καθημερινά δίχως παρεκκλίσεις. Στην καθημερινότητα όποτε προκύπτει το εκάστοτε πολιτικό δίλημμα, χρέος του πολίτη είναι να κάνει την ηράκλεια επιλογή του δρόμου της αρετής έστω κι αν βραχυπρόθεσμα φαντάζει πιο δύσβατος.

Στην αρχαία ελληνική γλώσσα υπάρχει η λέξη «αγαθός», δηλαδή ενάρετος, επακριβής χαρακτηρισμός του πολίτη που συγκεντρώνει χαρακτηριστικά όπως γενναιότητα, εντιμότητα, ηθική συνέπεια, υψηλό φρόνημα, συλλογική συνείδηση, διανοητική υπεροχή. Σε αυτόν τον πολίτη δεν χωρεί εκδικητικότητα, μνησικακία, ανεξέλεγκτη οργή (έστω και δικαιολογημένη) που οδηγεί στη μανία. Ο αγαθός πολίτης επικεντρώνεται στο αποτέλεσμα, δεν καταναλώνει ενέργεια στο παρελθόν. «Τιμωρεί» πρόσωπα και θεσμούς δια παραλείψεων, δια απραξίας, δια της μη εφαρμογής. Σταματά να εφαρμόζει άχρηστους θεσμούς, σταματά να επαναλαμβάνει ζημιογόνες συμπεριφορές, σταματά να ψηφίζει ανάξια πρόσωπα κι έτσι αυτά καθίστανται παρωχημένα με τη διαδικασία της λήθης. Κλειδώνονται καλά στο χρονοντούλαπο της ιστορίας, όπως τόσοι και τόσοι παρωχημένοι θεσμοί, οι οποίοι εγκαταλείφθηκαν στο πέρας του χρόνου. Δεν αναλίσκεται σε ανόητα «γιατί», δεν αναζητά ευθύνες αλλού, σε πρόσωπα, καταστάσεις ή την κακή του μοίρα, παρά μόνο στον εαυτό του, δεν μεμψιμοιρεί, δεν μέμφεται, αλλά ανασκουμπώνεται και χτίζει το παρόν με γνώμονα το μέλλον. Καλλιεργεί την ομαδικότητα, την αλληλεγγύη , το συλλογικό καλό. Τιμωρεί τους παρανομούντες δια της λήθης, αναίμακτα, αβίαστα, απέριττα. Όσα άλλωστε περιέρχονται στο φάσμα της λήθης αυτοδίκαια δεν ανήκουν στην α-λήθεια. Η πολιτική ζωή καθορίζεται από αυτά που σταματάς, από αυτά που επιτρέπεις και από αυτά που ενισχύεις ως πολίτης.

Η πολιτική μεγαλοψυχία στοχεύει άλλωστε στο όραμα, στη μεγάλη εικόνα, όχι στα πρόσωπα που λοξοδρόμησαν, τα οποία ούτως ή άλλως είναι έρμαια των περιστάσεων. Το σφάλμα δεν έγκειται σε συμπολίτες που βρέθηκαν από τυχηρά περιστατικά σε θώκους μέσα σε ένα σάπιο σύστημα, αλλά στο ίδιο το σύστημα. Στα αχαρτογράφητα νερά του πολιτικού μέλλοντος λοιπόν, η μόνη πυξίδα για έναν ασφαλή προορισμό μπορεί και πρέπει να είναι η πολιτική αρετή.

• Ίριδα Σταθάκου