Αν έχεις Βύσμα, διάβαινε 

Γράφει ο Αναστάσιος Κοπανίδης

(Αφορμή για το άρθρο αυτό αποτέλεσαν 2 γεγονότα της ιδίας φύσεως που συνέβησαν τις προηγούμενες ημέρες: η «προαγωγή» της συζύγου του Πρωθυπουργού στη βαθμίδα ΕΔΙΠ και η παραίτηση του διεθνούς φήμης καθ. Σ. Κριμιζή από τη θέση του Προέδρου του Ελληνικού Οργανισμού Διαστήματος)

Γυρίζοντας πίσω στις αιτίες που έφτασαν τη χώρα μας σε αυτή την κατάντια δε γίνεται να μη σκοντάψει κάποιος στη σαπίλα που χαρακτήριζε και χαρακτηρίζει την παιδεία σε όλο της το φάσμα: Άνθρωποι που δεν αγαπάν αυτό που κάνουν, που δεν κατανοούν την αξία του ιερού τους λειτουργήματος και έχουν βυθιστεί σε μία μίζερη δημοσιοϋπαλληλική συμπεριφορά, τείνουν να γίνουν η πλειοψηφία (αν δεν είναι ήδη), δίπλα σε ανθρώπους που αντιθέτως μοχθούν και πονούν στον ίδιο χώρο.

Εκεί όμως που πραγματικά η κατάσταση είναι απελπιστική, είναι ο χώρος της ανώτατης παιδείας και δη των ΑΕΙ.

Η λειτουργία των ΑΕΙ, βρώμικη όσο και αυτή της πολιτικής (υπερσύνολο της οποίας είναι ο Ακαδημαϊκός χώρος), μπορεί να χαρακτηριστεί από δύο παράλληλους βίους: αυτόν της υπερκομματικής, ελιτίστικης ποταπότητας κι αυτόν της άοκνης, ταπεινής και συνάμα υψηλού επιπέδου, φιλότιμης ακαδημαϊκής παραγωγής.

Ο πρώτος από τους παράλληλους αυτούς βίους, θορυβώδης, γυαλιστερός (ή σκοτεινός κατά περίπτωση) αλλά όζον σαν βόθρος, δεν έχει τίποτα να προσφέρει στη Χώρα και τους νέους ανθρώπους, παρά μόνο τους χειμάζει. Τα παραδείγματα πάμπολλα, με τους παροικούντες την ακαδημαϊκή κοινότητα να γνωρίζουν ο καθένας από πρώτο χέρι χαρακτηριστικά (και διακομματικά) τέτοια παραδείγματα όπως τα παρακάτω:

• μέλος ΔΕΠ του ΑΠΘ, σύμφωνα με δημοσιογραφική έρευνα τηλεοπτικής εκπομπής, «απέρριπτε», σαν μέλος Επιτροπής, προσφορές εταιρειών για έργα προς το εν λόγω Ίδρυμα με απώτερο σκοπό να κερδίζει τα ίδια έργα ρταιρεία ιδιοκτησίας της συζύγου του. Μετά την απομάκρυνσή του σε Παν/μιο της Επαρχίας, ο εν λόγω κατάφερε να δώσει Διδακτορικό Μηχανολογίας σε πτυχιούχο… Αγγλικής Φιλολογίας. Η επταμελής προφανώς κοιμόταν. Το μέλος ΔΕΠ «ζει και βασιλεύει» και τις Επιτροπές (ακόμη) κυριεύει.
• Απόφοιτος του τμήματος Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης της Παιδαγωγικής Σχολής του ΑΠΘ μετά από Διδακτορικό στην Ιατρική Σχολή του ίδιου ΑΕΙ «θολώ τω τρόπω», βρέθηκε να απασχολεί τα ΜΜΕ λόγω της συγγένειάς της με κορυφαίο πολιτικό της ΝΔ που πέρασε από το αξίωμα του Πρωθυπουργού της Χώρας μας.
  Πληροφορίες ότι η εν λόγω απονομή Διδακτορικού στοίχισε στην επιβλέπουσα καθηγήτριά της την υποψηφιότητα για την Πρυτανεία στις επόμενες Πρυτανικές εκλογές, ελέγχονται, ενώ είναι γνωστό ότι σημάδεψε έκτοτε την αξιοπιστία και ακεραιότητά της.
• Σε Παν/μιο της Επαρχίας, ακριτικής Περιφέρειας, έγινε καθηγήτρια μετά από δύο αρνήσεις των εισηγητικών επιτροπών κ. Γεωπόνος για να διδάσκει σε Τμήμα Μηχανολόγων. Στα επιχειρήματά της κατά τη συνέντευξη, έδωσε το παράδειγμα αλλαγής όδευσης πίστας αεροδρομίου στο εξωτερικό, λόγω ύπαρξης μιας φωλιάς σαλιγκαριών.
  Οι φοιτητές την αποκαλούν «καρέτα-καρέτα» λόγω των πολύ σχετικών με τη μηχανολογία δημοσιεύσεών της στο εν λόγω είδος και σε είδη αρπακτικών πουλιών.
• Υποψήφιοι Διδάκτορες, συνεργάτες Υπουργών 2 διαφορετικών Κυβερνήσεων και κομμάτων, παρά την αντίδραση του αντίστοιχου Επιβλέποντος λόγω ανωριμότητας της Διατριβής τους σε κάθε μία των περιπτώσεων, πίεσαν για φιλικές επταμελείς επιτροπές και πήραν άκαιρα το Διδακτορικό Δίπλωμά τους. Σε κανέναν κοινό θνητό οποιουδήποτε Ιδρύματος στον πλανήτη δε θα γινόταν ανεκτή παρόμοια συμπεριφορά.

Όλα τα ανωτέρω ενισχύουν την εικόνα για τα αναρίθμητα παραδείγματα κατασπατάλησης πόρων, κατευθυνόμενης «επιστημονικής» έρευνας (ιδιαίτερα σε ευαίσθητους εθνικά και κοινωνικά τομείς) με ύποπτα και ανεδαφικά συμπεράσματα, πολιτικού παρεμβατισμού και αδιαφανούς απονομής ερευνητικών κονδυλίων και του πανταχού παρόντος και αειθαλούς νεποτισμού, του διορισμού δηλ. των τέκνων, ανιψιών, βαφτιστηριών κλπ στη θέση του μέλους ΔΕΠ από αντίστοιχους συγγενείς, «κληρονομικώ δικαίω», στις περισσότερες περιπτώσεις επιβραβεύοντας μια ρηχή μετριότητα σε βάρος νέων ταλαντούχων Επιστημόνων χωρίς «παραδοσιακό» όνομα. Απόδειξη των ανωτέρω οι πολύ χαμηλοί δείκτες των περισσοτέρων ελληνικών ΑΕΙ σε σύγκριση με τα αντίστοιχα Ιδρύματα του Εξωτερικού. Ωστόσο, ακόμη και σε αυτούς τους δείκτες, υπάρχουν φωτεινές εξαιρέσεις για τα Ιδρύματά μας, όπως ακριβώς συμβαίνει και στην ελληνική ακαδημαϊκή πραγματικότητα.

Ο δεύτερος από τους παράλληλους βίους των ελληνικών ΑΕΙ (και ΤΕΙ), αφορά αυτό που ο παραιτηθείς πρώην Πρόεδρος του Ελλ. Οργ. Διαστήματος καθ. Σ. Κριμιζής χαρακτήρισε σε τηλεοπτική του συνέντευξη ως «νησίδες αριστείας». Ανθρώπους δηλαδή που μέσα σε αντίξοο, πολεμικό προς αυτούς πολλές φορές μάλιστα κλίμα, καταφέρνουν να θεραπεύσουν την Επιστήμη τους, να δοξάσουν τη χώρα, να τιμήσουν την ανατροφή τους:

• Σύμφωνα με το έγκριτο Journal of Informetrics η Ελλάδα βρίσκεται στη δεύτερη θέση διεθνώς ως προς τον αριθμό των πανεπιστημιακών που εργάζονται στα κορυφαία πανεπιστήμια των ΗΠΑ με βάση την αναλογία του πληθυσμού κάθε χώρας. Τη χώρα μας ποσοστιαία σε καθηγητές στις ΗΠΑ ξεπερνά μόνο το Ισραήλ. Η συντριπτική πλειοψηφία αυτών των Ελλήνων, είναι γέννημα-θρέμμα του ελληνικού Παν/μίου.
• Έλληνες ακαδημαϊκοί (εντός των τειχών αυτή τη φορά) περιλαμβάνονται στη λίστα των 3.000 επιστημόνων με τη μεγαλύτερη επιρροή παγκοσμίως από το 2016. Φυσικά αυτοί οι Έλληνες είναι ελάχιστοι αριθμητικά.
• Έλληνας γαστρεντερολόγος συμμετείχε στην ομάδα που ανακάλυψε μία από τις σοβαρότερες ιατρικές γνώσεις και δημοσιεύτηκε το Μάρτιο του 2018, την ύπαρξη δηλ. ενός νέου «είδους» οργάνου στον ανθρώπινο οργανισμό.  
• Νεαρός Ερευνητής του ΑΠΘ, κέρδισε πρόσφατα το βραβείο επιστημονικής καινοτομίας LRI (Long Range Research Initiative) που χορηγεί το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Χημικής Βιομηχανίας (CEFIC) σε νέους επιστήμονες για καινοτόμες έρευνες πάνω στην ανάλυση κινδύνου από χημικά και έπαθλο 100.000 € για το ερευνητικό του έργο στον έλεγχο της επίδρασης των βαρέων μετάλλων και των πλαστικοποιητών στην ανάπτυξη του εγκεφάλου των παιδιών.

Ο κατάλογος κι εδώ είναι μακρύς και μπορεί να συνεχίζεται με  πολλά παραδείγματα, ευτυχώς για εμάς και την παιδεία στην Ελλάδα. Όμως για να συνεχίσουν τα «διαμάντια» αυτά να λάμπουν μέσα στο βούρκο των ελληνικών Παν/μιων χρειάζονται τη στήριξη όλων μας, τόσο απομονώνοντας τους άθλιους προφέσορες της διαφθοράς (όλων των χρωμάτων), όσο και  ενισχύοντας την υπερίσχυση των τριών «α» κατά Κριμιζή: αξιοκρατία, αξιολόγηση και αξίες.

Αυτά ίσως είναι «ψιλά γράμματα» για ένα λερωμένο σύστημα που καταργεί ιδεοληπτικά την Αριστεία, όμως πρέπει να συνειδητοποιήσουμε όλοι ότι «δε μας παίρνει» άλλο: Μόνο μέσα από τη σωστή παιδεία, μπορεί να ξεκινήσει η απελευθέρωση του τόπου μας.

Κι έχουμε ήδη αργήσει.