Η ΚΟΛΟΥΡΗ ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΕΞΟΥΣΙΑ 

Του Παναγιώτη Μπαλακτάρη, δικηγόρος ΔΣΑ

Η δικαστική εξουσία είναι ο ισχυρότερος ελεγκτικός μηχανισμός ενός δημοκρατικού και ευνομούμενου κράτους. Δεν είναι η νομοθετική, διότι αυτή στις πλείστες των περιπτώσεων τυγχάνει ομοτράπεζη της εκτελεστικής. Συνεπώς, είναι προφανώς αδύνατον να ελέγχει τον εαυτό της. Γι’ αυτό, η σημασία της δικαστικής εξουσίας είναι τεράστια. Αρκεί να φανταστούμε σε ποιά κατάσταση θα ήταν οι κρατικές υποθέσεις εάν δεν υπήρχαν δικαστές να ελέγχουν τις κρατικές δραστηριότητες, είτε αυτές που είναι γενικής φύσης, είτε αυτές της οικονομικής φύσης. Κυριολεκτικά, θα κάναμε λόγο για ασύντακτη πολιτεία, με φήμη ισάξια της διάλυσής της…

Η θεσμική κατάρρευση πάντοτε άγει σε δύο δρόμους εναλλακτικά ή διαδοχικά. Ο ένας είναι ο εκτροχιασμός και ο άλλος η εκτροπή. Η θεσμική κατάρρευση, κατά το μάλλον ή ήττον, προέρχεται από την απουσία ανεξάρτητης και κατά τούτο ισχυρής δικαστικής λειτουργίας. Πώς αδρανοποιείται η δικαστική εξουσία; Ένας τρόπος είναι με την εκ των έσω παραίτηση των δικαστικών λειτουργών στις βουλές των κυβερνώντων. Ένας άλλος τρόπος είναι η διαρκής και άνομη άσκηση πίεσης από τα μεγάλα συμφέροντα, τα οποία μπορεί να είναι συντεχνιακά, επιχειρηματικά, πολιτικά, οικονομικά, κ.λπ. Σε κάθε περίπτωση, εάν οι δικαστικοί λειτουργοί παραμένουν πιστοί στον όρκο τους, αλλά περισσότερο στην, με απόλυτη πειθαρχία, διατήρηση της προσωπικής και λειτουργικής τους ανεξαρτησίας, ουδείς έχει τη δύναμη να τους επηρεάσει. Είτε αυτές είναι οι πολιτικές και άλλες ελίτ, είτε το κακώς εννοούμενο «λαϊκό αίσθημα», που τώρα τελευταία είναι της μόδας…

Η δυνατότητα άσκησης πίεσης από την εκτελεστική, καταρχάς, εξουσία προς την δικαστική παρέχεται με τον διορισμό από το υπουργικό συμβούλιο των εισαγγελέα Αρείου Πάγου και γενικών επιτρόπων, αντιπροέδρων και προέδρων των ανωτάτων δικαστηρίων της χώρας μας. Ακόμη κι εάν δεν υπάρξει κάποια παράνομη συναλλαγή μεταξύ των εξουσιών και μόνον η υπόνοια περί αυτού αποτελεί πλήγμα στο κράτος δικαίου και φυσικά, στην εμπιστοσύνη που έχουν οι πολίτες στην δικαστική εξουσία.

Αυτές οι σκέψεις διατυπώνονται με αφορμή τον πρόσφατο διορισμό του νέου προέδρου του Αρείου Πάγου, ο οποίος κατά κοινή ομολογία έχει λαμπρές περγαμηνές. Πραγματική αιτία, όμως, γι’ αυτές τις σκέψεις είναι η απαράδεκτη όσμωση που ο τρόπος διορισμού των ανωτάτων δικαστών επιτρέπει.  

Και είναι αυτός ο τρόπος διορισμού, τον οποίον το δέλτα προτείνει να καταργηθεί.