Γράφει η Δέσποινα Δανούση
Είναι δύσκολο να ξεκινάς να γράφεις κάτι έπειτα από κάποιο διάστημα απραξίας, ίσως όμως να είναι και μια αρχή, μια επανεκκίνηση για να διατυπώσεις σκέψεις που για αρκετό καιρό δεν μπορούσαν να διατυπωθούν.
Με αφορμή λοιπόν την γέννηση του Henry David Thoreau (Αμερικανός φιλόσοφος, φυσιοδίφης, συγγραφέας και ποιητής) και την θεωρία του περί πολιτικής ανυπακοής προς ένα άδικο κράτος, χωρίς αυτό να συνεπάγεται την κατάργηση του ίδιου του κράτους, αλλά την βελτίωση του, σκέφτηκα κατά πόσο εμείς οι ίδιοι ως πολίτες, ως άνθρωποι που συμβιώνουμε στην κοινωνία της Ελλάδας, έχουμε αναγνωρίσει αυτή την κατάσταση του άδικου κράτους και την στάση μας απέναντι σε αυτό.
Ως πολίτης που θεωρεί πως ξεκάθαρα επιβιώνει πλέον σε ένα άδικο κράτος, όπου η διαφάνεια και η δικαιοσύνη είναι ένα παιχνίδι συμφερόντων, που διαμορφώνεται ανάλογα με την κοινωνικοπολιτική κατάσταση ανά περίοδο, αναρωτιέμαι τι συνεπάγεται για τον καθένα η ‘’πολιτική ανυπακοή’’. Για κάποιους ίσως είναι το κάλεσμα και η συμμετοχή σε μια πορεία σε κάποια κεντρική πλατεία ως ένδειξη διαμαρτυρίας, για κάποιους τα πολιτικά μανιφέστα με κατηγορίες, για κάποιους άλλους η βίαιη αντίδραση και η επίθεση. Και ίσως ναι όλη αυτή η βίαιη αντίδραση να είναι έως ένα σημείο δικαιολογημένη, λόγω των συσσωρευμένων χρόνων καταπίεσης και αδικίας, ωστόσο πάντα προσπαθούσα να καταλάβω αν όλη αυτή η αντίδραση ωφελεί ή έχει ωφελήσει στην τελική το όλο κοινωνικό σύνολο ή αν καταφέρνει για ακόμη μια φορά να διχάσει την κοινωνία και τους πολίτες.
Σαν άμεσο επακόλουθο αυτής της σκέψης ήρθε η θεωρία της συλλογικής αντίστασης και το ερώτημα του κατά πόσο είναι δύσκολο να γίνει όλη αυτή η συλλογική αντίδραση μια πράξη ανιδιοτελής που θα εξυπηρετεί το δημόσιο συμφέρον, θα είναι μια διαφανής πράξη, η οποία θα παίρνει αξία μέσω της εικόνας της και των γεγονότων και όχι μέσα από ξύλινες υποσχέσεις. Επίσης αν θα μπορούσε να είναι μια μη βίαιη πράξη που έχει ως στόχο να βελτιώσει την κοινωνία και όχι απλώς να παραπονεθεί για αυτή με το να δείξει κάτι που ήδη όλοι ξέρουμε πως υπάρχει. Ναι το πρόβλημα υπάρχει και υπήρχε. Το ζήτημα είναι αν εμείς ως πολίτες είμαστε έτοιμοι να περάσουμε στο επόμενο βήμα της πολιτικής ανυπακοής μέσω της βελτίωσης και της αναδιαμόρφωσης του ήδη υπάρχοντος κράτους.
Η θέληση υπάρχει σίγουρα. Ίσως και η ετοιμότητα, αν καταφέρουμε να αποσχιστούμε από μια στείρα ιδεολογία αγώνων που αντιπροσωπεύουν μια μερίδα πληθυσμού και δεν προσφέρουν τίποτα σε ένα συλλογικό πλαίσιο. Η πολιτική ανυπακοή με την έννοια που της έδωσε ο Henry David Thoreau και μέσα από τα δικά μου μάτια αποτελεί πλέον καθήκον του καθενός μας που θέλει να ζήσει σε έναν κόσμο διαφορετικό. Σε έναν κόσμο από ανθρώπους που όχι απλώς οραματίζονται την αλλαγή αλλά είναι μέρος αυτής χωρίς να αψηφούν τον διπλανό τους και να πατάνε επί πτωμάτων ή να θεωρούν πως ο τρόπος τους είναι και ο καλύτερος όλων. Ο ανοιχτός διάλογος και οι λύσεις είναι το όπλο σε ένα κράτος άδικο και σε μια κοινωνία που έχει κουραστεί να διαμαρτύρεται χωρίς σκοπό και χωρίς ένα ξεκάθαρο πλάνο. Πολιτική ανυπακοή λοιπόν και συλλογική αντίσταση, καθώς οι καθαρές ιδέες που γίνονται πράξεις είναι και αυτές που αλλάζουν τον κόσμο και εμάς τους ίδιους.