Του Σταύρου Καλεντερίδη – Πολιτικός επιστήμονας, διεθνολόγος και επικοινωνιολόγος
Ο πρόεδρος Τραμπ κατηγορείται από τους αντιπάλους του ότι πίεσε τον πρώην διευθυντή του FBI να διακόψει την έρευνα κατά συμβούλου εθνικής ασφάλειας στο επιτελείου του Τραμπ, καθώς και ότι διέρρευσε απόρρητες πληροφορίες σε Ρώσους αξιωματούχους.
Οι πολιτικοί αντίπαλοι του προέδρου των ΗΠΑ ήδη καλούν για τη διαπόμπευση του. Κάτι τέτοιο, και εφόσον αποδεικνυόταν όντας παράνομη ενέργεια, θα ήταν δυνατό με τη συνταγματικά προβλεπόμενη διαδικασία μομφής κατά του προέδρου (και όχι μόνο) για περιπτώσεις «προδοσίας, δωροδοκίας ή άλλων σημαντικών εγκλημάτων και παράνομων πράξεων».
Η διαδικασία είναι απλή. Την πολιτική πρωτοβουλία μομφής μπορεί να αναλάβει μόνο η Βουλή των Αντιπροσώπων (στην οποία, κατά την παρούσα εκλογική θητεία, πλειοψηφεί το Ρεπουμπλικανικό κόμμα στο οποίο ανήκει και ο Τραμπ) κατόπιν σχετικής προκαταρκτικής έρευνας. Σε αυτό το πρώτο στάδιο απαιτείται απλά μια σχετική πλειοψηφία για να εγκριθεί η πρόταση από τη Βουλή και ουσιαστικά στη φάση αυτή απλά εγείρεται το κατηγορητήριο. Για την μομφή και καταδικαστική απόφαση απαιτείται στη συνέχεια η σύμφωνη γνώμη του δεύτερου νομοθετικού σώματος, της Γερουσίας. Εκεί τα πράγματα είναι πολύπλοκα καθώς η Γερουσία διενεργεί έρευνα η οποία θυμίζει δικαστική διαδικασία με καταθέσεις, μαρτυρίες και αποδεικτικά στοιχεία. Στην ιδιαίτερη αυτή «δίκη» η Επιτροπή Δικαστικών Υποθέσεων της Βουλής έχει τον ρόλο του εισαγγελέα, ενώ τα μέλη της Γερουσίας αποτελούν το σώμα των ενόρκων. Ο Πρόεδρος του Ανώτατου δικαστηρίου της χώρας προεδρεύει της διαδικασίας. Στην περίπτωση που η Γερουσία αποφανθεί με πλειοψηφία δύο τρίτων κατά του ανώτατου άρχοντα των ΗΠΑ, ο πρόεδρος καθαιρείται του αξιώματος του και ορκίζεται νέος πρόεδρος, ο αντιπρόεδρος αυτού.
Η αλήθεια είναι πως η εν λόγω διαδικασία είναι αρκετά σύνθετη. Δύο φορές στην ιστορία των ΗΠΑ η Βουλή εκκίνησε τη διαδικασία η οποία ωστόσο δεν υπερψηφίσθηκε στη Γερουσία (κατά προέδρων Τζάκσον και Κλίντον). Μοναδική επιτυχημένη διαδικασία μομφής πρέπει να θεωρείται η αναγκαστική παραίτηση του προέδρου Νίξον μόλις διαπίστωσε πως το Κογκρέσο θα τον καθαιρέσει για το σκάνδαλο Watergate.
Η ανάκληση εκλεγμένων αξιωματούχων, ή πιο σωστά «πρόταση μομφής», είναι μια δημοκρατική πρακτική που αξιοποιείται από προοδευτικά πολιτικά συστήματα αφενός για την εξασφάλιση της αρχής της διάκρισης των εξουσιών και αφετέρου για να ελέγχονται μέχρι και οι αρχηγοί του κράτους. Με τη θεσμοθέτηση της καθίσταται σαφές πως κανείς δεν είναι υπεράνω νόμου, ενώ η παρουσία της δρα αποτρεπτικά και αναστέλλει πολιτικές συμπεριφορές και αποφάσεις ασυδοσίας, παρανομίας και εγκλημάτων από πρωθυπουργούς και προέδρους.
Στη χώρα μας όχι απλά δεν υπάρχουν τέτοιες διαδικασίες ελέγχου και πρόληψης (κατά της παρεμπόδισης της δικαιοσύνης, της διαφθορά και της δωροδοκίας), ή εν γένει δημοκρατικές πρακτικές, αλλά αντιθέτως οι πολιτικοί έχουν θεσπίσει για τους εαυτούς τους ένα ασφαλές σύστημα το οποίο περιλαμβάνει βουλευτικές ασυλίες, ανεύθυνο αξιωματούχων, χάρη και αμνηστία υπουργών, προνόμια κ.ά. που τους θέτουν στο απυρόβλητο. Με τελικό αποτέλεσμα βέβαια τη σημερινή κατάσταση της χώρας.
Το δέλτα, είναι το μοναδικό πολιτικό κίνημα που πρεσβεύει και προωθεί την πραγματική δημοκρατία στην Ελλάδα. Πρόκειται για μία πολιτική επανάσταση. Μπες στο www.todelta.gr για να μάθεις τις θέσεις του δ για πολιτική ισότητα αλλά και ευθύνη πολιτικών και αξιωματούχων, καθώς και για άλλες δημοκρατικές ιδέες που είναι οι μόνες ικανές να αλλάξουν το έκπτωτο πολιτικό μας σύστημα και να απελευθερώσουν επιτέλους τη χώρα.
Ενημερώσου και πάρε μέρος με ένα μήνυμα στο connect@todelta.gr